موتور برق

موتور برق چیست؟

موتور برق یکی از انواع گوناگون دستگاههای تولید  برق میباشد که از ترکیب یک موتور احتراقی بنزین سوز و یک ژنراتور برق تشکیل شده است . موتور بنزینی، انرژی حاصل از احتراق سوخت بنزین درون خود را به انرژی مکانیکی دورانی تبدیل کرده و انرا به ژنراتور منتقل میکند . ژنراتور نیزانرژی دورانی دریافتی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند. در بازار صنعتی ایران به اینگونه مولدهای برق اصطلاحا موتور برق، موتوربرق بنزینی، ژنراتور نیز گفته میشود. یک دستگاه موتور برق علاوه بر موتور بنزینی و ژنراتور متصل به آن به طور کلی شامل باک سوخت، گاوارنر و یا تنظیم کننده سرعت موتور ثابت، تنظیم کننده ولتاژ ژنراتور یا همان ولتاژ رگلاتور، سیستم های خنک کننده ، اگزوز خروجی دود و شاسی مربوطه هستند. معمولا موتور برق های بزرگتر از حدود 3 کیلو وات اغلب علاوه بر هندل دارای سیستم استارت الکتریکی با استفاده از  باتری و استارت نیز میباشند.موتور برق های دارای استارت الکتریکی معمولا قابلیت استفاده برای تامین برق اضطراری واحد را همراه با استفاده از تابلو اتوماتیک شامل کنتاکتور های برق شبکه و کنتاکتور این دستگاه را دارا میباشند .

بطور کلی مولدهای برق را میتوان بر اساس توان خروجی برق تولید شده توسط آنها دسته بندی کرد. مولدهای برق بر اساس میزان توان خروجی خود  شامل موتور برق های کوچک قابل حمل با قابلیت تولید چندین صد وات برق، موتور برق های بنزینی با قابلیت تولید برق به میزان چندین هزار وات و مولدهای برق ثابت یا قابل حمل که می توانند بیش از یک میلیون وات را تأمین کنند. صرف نظر از  طبقه بندی مولد های برق بر اساس میزان برق تولیدی آنها، در یک طبقه بندی دیگر به منشا اولیه تامین انرژی ژنراتور  توجه میکنیم که گاهی بنزین، دیزل، گاز طبیعی، پروپان، بیو دیزل، آب، گاز فاضلاب یا هیدروژن میباشند که این یک مبنای دیگر برای طبقه بندی مولدهای برق میباشد ( موتور برق بنزینی، دیزل ژنراتور، ژنراتور گازی، ژنراتور آبی، هیدروژنراتور). بیشتر مولدهای برق کوچکتر از بنزین به عنوان سوخت موتور خود  استفاده میکنند و مولدهای بزرگتر از انواع مختلف موتور با سوخت هائی نظیر گازوئیل ، گاز طبیعی و پروپان استفاده میکنند.. همچنین ممکن است برخی از موتورها به طور همزمان با نفت و بنزینو یا با گازو دیزل بصورت دوگانه سوز کار کنند.

سایر مواردی که در هنگام خرید این دستگاه باید مورد توجه واقع شود فاکتورهائی نظیر  ولتاژ ژنراتور (ولت) ، فرکانس (هرتز) و توان خروجی نیرو (وات) و تعداد فاز( تک فاز و سه فاز ) با توجه به بار مصرفی میباشد. معمولا در بازار صنعتی فقط چند مدل ژنراتور برق سه فاز قابل حمل وجود دارد. بیشتر موتور برق بنزینی قابل حمل موجود در بازار ژنراتورهای تک فاز میباشند و بیشتر موتور برق های سه فاز تولید شده دارای ابعاد بزرگتر،  سنگین و غیر قابل حمل میباشند.

موتور برق های پرتابل کوچک ممکن است از اینورتر استفاده کنند. موتور برق های اینورتردار می توانند در دورهای کندتر کار کنند تا توان لازم را تولید کنند ، بنابراین سر و صدای موتور کاهش یافته و باعث کارآمدتر شدن  مصرف سوخت می شوند. ژنراتورهای اینورتردار برای تأمین برق دستگاههای الکترونیکی حساس مانند رایانه ها و چراغهایی که از بالاست استفاده می کنند توصیه میگردد زیرا که موتور برق های اینورتر دار کمترین حالت تحریف هارمونیکی را دارند. فرکانس مورد استفاده در ایران ، اروپا و بیشتر مناطق اسیا 50 هرتز میباشد لذا  دیزل ژنراتورها با سرعت 1500 دور در دقیقه و موتور برق ها با سرعت 3000 دور در دقیقه چرخش می کنند ولی در مناطقی که فرکانس 60 هرتز (ایالات متحده) است ، دیزل ژنراتورها با سرعت 1800 دور در دقیقه و موتور برق ها با سرعت 3600 دور در دقیقه چرخش مورد استفاده واقع میشوند.

میزان و مقدار مصرف سوخت و بنزین

میزان مصرف این دستگاه با توجه به نوع برند موتور و شرایط کارکرد و نگهداری آنها متفاوت میباشد ولی میزان استاندارد مصرف انواع موتوربرق های بنزینی تقریبا یکسان و طبق جدول زیر میباشد.

طبق جدول فوق مثلا میزان مصرف یک موتور برق بنزینی 5 کیلووات معادل 2.8 لیتر بنزین در ساعت میباشد .

راهکارهای کاهش مصرف بنزین در موتور برق های خانگی

برای کاهش میزان مصرف این دستگاه باید دو روش زیر را همزمان دنبال کرد . از یکسو با توجه به ارتباط مستقیم میزان بنزین مصرفی با میزان برق خروجی تولید شده توسط موتور برق برای کاهش مصرف بنزین موتور برق باید از میزان مصرف کنندگان بکاهیم مثلا از چراغهای کم مصرف استفاده کنیم و از سوی دیگر برای کاهش مصرف بنزین باید همواره سرویس های نگهداری موتور برق مانند تعویض به موقع شمع جرقه زن، تعویض به موقع  فیلتر هوا و تعویض به موقع روغن را بصورت دقیق و منظم انجام دهیم .

میزان صدای موتور برق بنزینی

یک موتور برق بنزینی با سرعت کار استاندارد خود از 75 dB دسی بل تا 65 دسی بل صدا تولید میکند. البته باید توجه داشت که تفاوت بین 65 و 75 دسی بل با توجه به لوگاریتمی بودن نمودار صدا بدان معنی است که 75 دسی بل صدا احساسی بیش از 10 واحد بیشتراز 65 دسی بل میباشد بلکه احساس ناراحتی از صدا چیزی حدود دو برابر میباشد.البته میزان صدای موتور برق های اینورتر دار کمتر میباشد که در قسمتهای بعدی به صورت کامل راجع به آنها توضیح داده خواهد شد . یک جدول میزان صدای تولیدی موتور برقهای بنزینی در فاصله 7 متری به شرح ذیل میباشد .